Thiền là về nhà
Có hai chiếc máy bay trong bạn: máy bay của tâm trí,
và máy bay của vô trí. Hoặc, hãy để tôi nói điều đó theo cách này: chiếc máy
bay khi bạn đang ở ngoại vi của con người bạn và chiếc kia khi bạn đang ở trung
tâm của bản thể. Mọi vòng tròn đều có một trung tâm - bạn có thể biết điều đó,
bạn có thể không biết điều đó. Bạn có thể thậm chí không nghi ngờ rằng có một
trung tâm, nhưng trung tâm đó có. Bạn là ngoại vi, bạn là vòng tròn: có một
trung tâm. Nếu không có trung tâm, bạn không thể là bạn; có một hạt nhân của
con người bạn.
Tại trung tâm đó, bạn đã là một vị Phật rồi, là người đã về đến nhà rồi. Ở ngoại vi, bạn đang ở trong thế giới -
trong tâm trí, trong những giấc mơ, trong mong ước, trong lo âu, trong một ngàn
lẻ một trò chơi. Và bạn là cả hai.
Vì vậy, có thể là khi tôi đang nói về Thiền sư, bạn có
thể cảm thấy: "Vâng, đó là thật!" Không chỉ là thật theo kiểu trí tuệ
- bạn có thể cảm nhận nó là thật theo kiểu tồn tại. "Vâng! Đây cũng là
điều đang xảy ra với tôi." Khi nghe tôi nói, có những khoảnh khắc bạn thấy
rằng bạn đã như một vị Phật: cùng ân sủng đó, cùng tỉnh thức đó, cùng im lặng
đó; cùng thế giới của phúc, của lộc, của lành.
Sẽ có những khoảnh khắc, những thoáng nhìn vào trung
tâm của riêng bạn. Chúng không thể thường trực; bạn sẽ bị ném trở lại ngoại vi
hết lần này đến lần khác, và lúc đó nó sẽ có vẻ huyền bí. Rồi bạn sẽ thấy:
"Tôi giống như Hoàng đế: không hiểu gì cả; ngu ngốc, buồn bã, nản lòng,
thấy cuộc sống không còn ý nghĩa" - bởi vì bạn tồn tại trên hai chiếc máy
bay: máy bay của cái ngoại vi và máy bay của trung tâm.
Nhưng dần dần sự huyền bí đó sẽ biến mất. Dần dần, bạn
sẽ trở nên có khả năng di chuyển từ ngoại vi vào trung tâm và từ trung tâm ra
ngoại vi rất trơn tru - cứ như thể bạn bước vào và bước ra khỏi nhà. Bạn không
tạo ra bất kỳ sự phân đôi. Bạn không nói, "Tôi ở bên ngoài nhà, vậy làm
sao tôi có thể đi vào bên trong nhà?" Bạn không nói, "Tôi ở trong
nhà, vậy làm sao tôi có thể ra bên ngoài nhà?" Nắng bên ngoài, trời ấm áp
dễ chịu - bạn ra vườn ngồi. Sau đó, trời trở nên ngày càng nóng hơn, và bạn bắt
đầu đổ mồ hôi. Bây giờ thời tiết không còn dễ chịu nữa - nó đang trở nên không
thoải mái: bạn chỉ cần đứng dậy và bước vào trong nhà. Bên trong mát mẻ; không
bị bực bội. Bây giờ, trong nhà rất dễ chịu. Bạn cứ đi vào trong và đi ra ngoài.
Cùng cách đó, một người tỉnh thức và hiểu biết di
chuyển từ ngoại vi vào trung tâm, từ trung tâm ra ngoại vi. Người ấy không bao
giờ gắn bó với bất cứ nơi nào. Từ bãi chợ tới tu viện, từ sansar đến sannyas,
từ hướng ngoại đến hướng nội - người ấy cứ liên tục di chuyển, bởi vì chúng là
đôi cánh của anh ta, chúng không chống chỏi nhau. Họ có thể được cân bằng theo
các hướng ngược nhau - chúng phải vậy; nếu cả hai cánh đều ở một phía, chim
không thể bay lên bầu trời. Chúng phải cân bằng, chúng phải trong các hướng đối
nghịch, nhưng chúng vẫn thuộc về cùng một con chim, và chúng phục vụ cùng con
chim đó. Cái bên ngoài và cái bên trong của bạn là đôi cánh của bạn.
Điều này phải được ghi nhớ thật sâu sắc, bởi vì có một
khả năng... tâm trí có xu hướng chăm bẳm. Có những người cứ chăm bẳm, dính chặt vào chợ
búa; họ nói rằng họ không thể bước ra khỏi nó; họ nói rằng họ không có thời
gian để thiền; họ nói rằng ngay cả có thời gian thì họ không biết cách thiền và
họ không tin rằng họ có khả năng hành thiền. Họ nói rằng họ là trần tục - làm
sao họ có thể hành thiền được? Họ thiên về vật chất - làm sao họ hành thiền
được? Họ nói, "Thật không may, chúng tôi là những người hướng ngoại - làm
sao chúng tôi đi vào trong được?" Họ đã chọn chỉ có một cánh. Và, tất nhiên,
nếu chán nản tới cũng là lẽ tự nhiên. Với chỉ một cánh, chán nản buộc phải tới.
Thế rồi có những người trở nên chán với thế giới và
trốn khỏi thế gian, tới các tu viện và dãy Himalaya, trở thành đệ tử, tu sĩ:
bắt đầu sống một mình, trói buộc bản thân họ vào một cuộc sống hướng nội. Họ
nhắm mắt, họ đóng tất cả cửa cái và cửa sổ, họ trở nên giống như Leibnitz
monads - không cửa sổ - thế rồi họ chán chường.
Ở chợ thì họ chán nản, họ mệt mỏi, nản lòng nản chí.
Nó ngày càng giống như một ngôi nhà thương điên; họ không thể tìm thấy sự thanh
thản. Có quá nhiều mối quan hệ và không đủ kỳ nghỉ, không đủ không gian để được
là chính mình. Họ đã rơi vào mọi thứ, đánh mất bản thể của họ. Họ đã trở nên
ngày càng vật chất hơn và ngày càng ít tâm linh hơn. Họ đã mất phương hướng.
Họ đã mất đi ý thức mà họ có. Họ đã chạy trốn. Chán nản, thất vọng, họ chạy
trốn. Bây giờ họ đang cố sống một mình - một cuộc sống hướng nội. Chẳng chóng
thì chầy họ sẽ phát chán. Một lần nữa họ lại chọn một cánh khác, nhưng một lần
nữa lại chỉ có một cánh. Đây là cách sống lệch. Họ một lần nữa lại rơi cùng cái
sai lầm trên cực đối diện.
Tôi không là điều này cũng không là điều kia. Tôi muốn
bạn trở nên có khả năng vẫn còn trong bãi chợ và cứ thiền. Tôi muốn bạn liên hệ
với mọi người, để yêu, để đi vào trong hàng triệu mối quan hệ - bởi vì chúng
làm phong phú - nhưng vẫn còn có khả năng đóng cửa nhà bạn lại và đôi khi hưởng
một kỳ nghỉ tránh xa tất cả các mối quan hệ, để bạn còn có thể liên hệ với bản
thể riêng của mình.
Liên hệ với người khác, thế nhưng cũng liên hệ với
chính mình. Yêu thương người khác, nhưng cũng yêu thương chính mình. Hãy đi ra
ngoài! - Thế giới tươi đẹp, đầy mạo hiểm; nó là thử thách, nó làm phong phú.
Đừng đánh mất cơ hội đó! Bất cứ khi nào thế giới gõ cửa và gọi bạn, hãy ra
ngoài! Bước ra không sợ hãi - không có gì để mất, có tất cả mọi thứ để hưởng
thụ.
Nhưng đừng để lạc đường. Đừng đi mải miết và phải lạc
đường. Đôi lúc phải trở về nhà. Đôi lúc cần quên đi thế gian - đó là những
khoảnh khắc cho thiền định. Mỗi ngày, nếu bạn muốn trở nên cân bằng, bạn nên
cân bằng giữa bên ngoài và bên trong. Họ nên mang cùng một trọng lượng để không
bao giờ bị thiên lệch.
Đây là ý nghĩa khi Thiền sư nói, "Bước xuống
sông, nhưng đừng cho phép nước chạm vào bàn chân mình." Hãy ở trong thế gian,
nhưng đừng thuộc về thế gian. Hãy ở trong thế gian, nhưng đừng cho phép thế
gian nằm bên trong bạn. Khi bạn về nhà, bạn về nhà - cứ như thể cả thế gian này
biến mất.
'Tiếng sét nổ đột ngột' (Osho)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét