SỨC MẠNH CỦA HIỆN TẠI_Lời giới thiệu

SỨC MẠNH CỦA HIỆN TẠI

Eckhart Tolle

Diện Mục Nguyễn văn Hạnh dịch Việt

DẪN NHẬP

Nguyên khởi

Tôi chẳng được tích sự gì cho lắm trong quá khứ và cũng hiếm khi thắc mắc về điều đó; tuy nhiên tôi xin phép kể sơ lược về hoàn cảnh ra đời tập sách này.

Mãi cho đến tuổi ba mươi, tôi luôn sống trong tâm trạng hầu như không ngừng lo âu, thỉnh thoảng gặp phải những thời kỳ u uất đến mức chỉ muốn tự sát cho rảnh nợ. Nay nhắc lại tôi tưởng chừng như mình đang nói về quãng đời quá khứ xa lạ nào đó hay về cuộc đời của một ai khác vậy.

Một hôm vào năm tôi 29 tuổi, tôi thức giấc lúc nửa đêm với cảm giác cực kỳ kinh hãi. Trước kia tôi thường thức giấc với cảm giác như vậy nhiều lần, nhưng lần này cảm giác ấy mãnh liệt chưa từng có. Sự im lặng của đêm khuya, dáng vẻ lờ mờ của đồ đạc trong căn phòng tối, tiếng xe hơi rì rầm từ xa vọng lại – mọi thứ rất xa lạ, rất thù nghịch, và hoàn toàn vô nghĩa đến nỗi tôi cảm thấy ghê tởm mọi thứ. Nhưng cái làm tôi ghê tởm nhất chính là sự tồn tại của bản thân mình. Tiếp tục sống với gánh nặng khốn khổ này để làm gì? Tại sao tôi cứ phải lao vào cuộc đấu tranh không phút ngơi nghỉ này cơ chứ? Tôi cảm thấy tận đáy lòng mình sự chờ mong bị hủy diệt, để không còn phải tồn tại nữa, giờ đây còn mạnh mẽ hơn cả bản năng muốn tiếp tục sống.

Ý tưởng lặp đi lặp lại mãi trong đầu tôi là: “Tôi không thể sống với mình được nữa”. Rồi tôi chợt nảy ra một ý nghĩ thật kỳ quặc: “Tôi là một hay hai người? Nếu tôi không thể sống với chính mình, vậy thì hẳn phải có đến hai cái tôi: Tôi và cái tôi của mình, là cái tôi không thể chung sống được. Nhưng có lẽ chỉ có một cái là thật thôi”.

Sự nhận biết kỳ lạ này làm tôi sững sờ đến nỗi tâm trí đột nhiên ngừng bặt. Tôi vẫn ý thức trọn vẹn, nhưng không còn suy nghĩ nữa. Rồi tôi thấy mình như bị cuốn hút vào một cơn lốc xoáy trùng trùng năng lượng. Thoạt đầu cơn lốc ấy chuyển động rồi gia tốc dần lên. Tôi cảm thấy cực kỳ khiếp hãi, cơ thể tôi bắt đầu run lên cầm cập. Tôi nghe thấy tiếng nói: “Chống cự vô ích”, như thể phát ra từ bên trong lồng ngực mình. Tôi thấy mình bị hút vào một khoảng không trống rỗng, như thể khoảng trống ấy ở bên trong chứ chẳng phải bên ngoài người tôi. Thình lình không còn nỗi sợ hãi nào nữa, rồi tôi để mình rơi tọt vào khoảng không trống rỗng ấy. Sau đó tôi chẳng còn nhớ gì nữa.

Tôi bị đánh thức dậy bởi tiếng chim hót líu lo bên ngoài cửa sổ. Trước đây tôi chưa bao giờ được nghe một âm điệu du dương đến thế. Cùng lúc ấy, mặc dù mắt vẫn còn nhắm mà tôi lại thấy hình ảnh một viên kim cương quý giá. Phải, nếu viên kim cương có thể phát ra tiếng thì âm điệu phải như thế. Tôi mở mắt. Tia nắng ban mai xuyên qua tấm màn. Chẳng có ý nghĩa nào trong đầu, tôi cảm thấy vô vàn ánh sáng tràn ngập hơn hẳn bình thường. Ánh sáng êm dịu xuyên qua tấm màn kia chính là tình yêu. Nước mắt tôi trào ra. Tôi đứng dậy đi tới đi lui quanh căn phòng. Tôi nhận ra căn phòng quen thuộc, nhưng đồng thời tôi biết rằng mình chưa thực sự thấy như vậy trước kia. Mọi thứ đều tươi tắn, tinh khôi, như thể vừa mới bước vào hiện hữu. Tôi nhặt vài thứ lên, một cây bút chì, một chai nước uống, kinh ngạc trước vẻ mỹ miều và sinh động của chúng.

Ngày hôm đó tôi đi quanh thành phố với cảm giác vô cùng kinh ngạc trước sự diệu kỳ của cuộc sống trên trái đất, như thể tôi vừa mới được sinh ra trên cõi đời này vậy.

Trong những tháng kế tiếp, tôi sống trong trạng thái thanh bình và hạnh phúc sâu sắc, không hề gián đoạn. Sau đó nó giảm thiểu cường độ dần dần, hoặc có vẻ như vậy bởi vì trạng thái đó đã trở thành tự nhiên. Tôi vẫn có thể sinh hoạt trong cuộc sống bình thường, dù tôi nhận ra rằng những gì mình đã từng làm chẳng thêm được gì vào cái tôi vốn đã sẵn có.

Dĩ nhiên, tôi biết điều gì đó có ý nghĩa thật sâu đậm đã xảy ra cho mình, nhưng lúc ấy tôi không hiểu được nó. Mãi vài năm sau đó, nhờ đọc nhiều tác phẩm bàn về tâm linh và tiếp xúc với nhiều vị đạo sư tôi mới biết mọi người đang tìm kiếm các biến cố đã xảy ra cho tôi. Tôi hiểu rằng áp lực thống khổ kinh khủng đêm hôm đó đã buộc ý thức của tôi xóa tan ảo tưởng đồng hóa tâm trí vào Cái Tôi khốn khổ và đầy sợ hãi. Sự giải trừ đó toàn triệt đến nỗi Cái Tôi giả tạo khốn khổ này tức thì sụp đổ, giống như nắp van vọt ra khỏi món đồ chơi căng đầy hơi. Cái còn sót lại khi ấy chính là bản tính chân thật của tôi, là bản thể hiện tiền vĩnh hằng của tôi: tức là ý thức trong trạng thái thuần khiết trước khi đồng hóa với hình tướng bên ngoài. Về sau tôi cũng học được cách tiến vào lãnh địa phi thời gian và vĩnh cửu nội tại, mà khởi thủy tôi thấy giống như một khoảng không trống rỗng và vẫn hoàn toàn ý thức mọi việc. Tôi lưu trú trong trạng thái hạnh phúc và kỳ diệu không thể tả được, nó còn sung mãn hơn cả kinh nghiệm ban sơ mà tôi vừa kể trên nữa. Có dạo tôi không còn điều kiện mưu sinh nào cả, lại chẳng có quan hệ thân thuộc gì, không việc làm, không nhà cửa, không giấy tờ tùy thân. Tôi trải qua gần hai năm ngồi trên ghế đá công viên trong trạng thái hân hoan mãnh liệt nhất.

Nhưng kinh nghiệm dù có đẹp đẽ thế mấy đi nữa cũng đến rồi đi. Có lẽ điều quan trọng hơn bất cứ kinh nghiệm nào khác là dòng chảy thanh bình chẳng bao giờ rời khỏi tôi kể từ lúc đó. Có lúc nó rất mãnh liệt, hầu như sờ thấy được, và người khác cũng có thể cảm nhận được. Có lúc nó chìm khuất bên dưới, giống như một giai điệu xa xôi.

Sau này, đôi khi có người đến gặp tôi nói rằng: “Tôi muốn có được thứ đã xảy đến cho ông, liệu ông có thể tặng lại cho tôi, hay chỉ bảo cho tôi cách tìm thấy nó không?”. Và tôi đáp: “Bạn vốn đã sẵn có rồi. Bạn không cảm nhận được chỉ vì tâm trí bạn quá huyên náo đó thôi”. Câu trả lời ấy sau này được triển khai thành tập sách bạn đang cầm trong tay đây.

Chân lý ngay bên trong bạn

Trong chừng mực nào đó, tập sách này trình bày phần cốt yếu công việc tôi đã làm trong suốt 10 năm qua với những cá nhân và các nhóm người truy cầu chân lý ở quanh tôi. Với tình thương và lòng tri ân sâu sắc, tôi muốn cảm tạ những con người đặc biệt ấy vì lòng can đảm, sự kiên trì thay đổi nội tâm, các câu hỏi đầy thách thức, và sự sẵn lòng lắng nghe của họ. Tập sách này hẳn sẽ không ra đời được nếu không có sự góp sức của những con người ấy. Họ thuộc về một nhóm người tiên phong trong lãnh vực tâm linh, cho đến nay tuy còn là thiểu số nhưng may thay ngày càng thêm về số lượng: những con người đạt đến mức có khả năng phá vỡ được các khuôn mẫu tâm trí tập thể thừa hưởng được vốn đã buộc con người phải chịu thống khổ trong nhiều thiên niên kỷ qua.

Tôi tin rằng tập sách này sẽ đến được tay những con người đã dọn mình sẵn sàng, và như vậy sẽ tác động như chất xúc tác nhằm giúp họ chuyển hóa được nội tâm tận gốc rễ như thế. Tôi cũng hy vọng những người khác sẽ thấy nội dung tập sách này đáng được quan tâm, mặc dù họ có thể chưa sẵn sàng để thực hành hay để sống trọn vẹn với nó. Có thể sau này hạt giống đã gieo khi đọc nó sẽ hòa nhập vào hạt giống giác ngộ mà mỗi con người chúng ta đều mang sẵn bên trong mình, rồi đột nhiên hạt giống ấy sẽ nẩy mầm tươi tốt bên trong họ.

Tập sách này đúc kết từ những đoạn trả lời các câu hỏi thông thường do những cá nhân tham dự các buổi hội thảo, các lớp học thiền định, và các buổi tư vấn tự phát nêu ra; vì vậy nó được trình bày dưới hình thức vấn đáp. Tôi đã học hỏi và tiếp thu được rất nhiều từ các lớp học và các buổi làm việc ấy cũng như từ những người mạnh dạn nêu ra các câu hỏi. Một số câu hỏi đáp được viết lại hầu như nguyên văn. Còn những câu hỏi đáp khác thì được đúc kết và phân loại, tức là tôi phối hợp một số câu hỏi có nội dung bổ sung cho nhau thành một câu hỏi chung, và trích lấy phần cốt yếu của những câu trả lời khác nhau để đúc kết thành một câu trả lời chung. Đôi khi trong tiến trình biên soạn, một đáp án hoàn toàn mới lạ có nội dung sâu sắc hoặc thông suốt hơn so với cách trả lời trước đây chợt nẩy ra. Ngoài ra cũng có một số câu hỏi được nhà biên tập nêu ra nhằm làm sáng tỏ một vài điểm còn mù mờ.

Từ đầu cho đến cuối tập sách, bạn sẽ thấy các đoạn đối đáp không ngừng đan xen giữa hai mức độ khác biệt.

Ở một mức độ, tôi muốn bạn chú ý đến cái giả lập ở nội tâm bạn. Tôi bàn về bản chất của trạng thái mê muội bất thức và vận hành tâm trí rối loạn cũng như bản chất của những biểu hiện hành vi thông thường nhất của con người, từ sự xung đột trong các mối quan hệ cá nhân cho đến chiến tranh giữa các bộ lạc hay các quốc gia. Sự hiểu biết như thế là tới cần thiết bởi vì trừ phi bạn biết cách nhận thức ra được cái giả lập vốn là hư ngụy – chứ không phải là bạn – thì không thể nào có được sự chuyển hóa lâu dài, và bạn sẽ luôn luôn kết thúc bằng việc thu mình lại để rúc vào ảo tưởng và vào một dạng đau khổ nào đó. Ở mức độ này, tôi cũng chỉ cho bạn biết cách không được biến cái giả tạo bên trong bạn thành cái tôi và thành một vấn đề riêng của bạn, bởi vì đó là cách thức mà cái giả lập ấy tự kéo dài sự hiện hữu của chính nó.

Ở một mức độ khác, tôi đề cập đến sự chuyển hóa sâu sắc ý thức con người – không phải là một khả năng trong tương lai xa xôi, mà là việc có thể làm được ngay tức thời – cho dù bạn là ai hoặc bạn ở đâu cũng chẳng hề hấn gì. Bạn được hướng dẫn cách thức tự giải phóng bản thân khỏi tình trạng nô lệ vào tâm trí, để bước vào trạng thái ý thức giác ngộ và duy trì sự tỉnh thức ấy trong cuộc sống thường ngày.

Ở mức độ này, mạch văn không nhằm cung cấp thông tin, mà thường nhằm lôi cuốn bạn tham gia vào loại ý thức mới mẻ này. Lặp đi lặp lại nhiều lần, tôi cố gắng đưa bạn đồng hành vào trạng thái phi thời gian và hiện trú tỉnh thức mạnh mẽ trong cái Bây giờ, nhằm giúp bạn nếm được mùi vị tỏ ngộ. Cho đến khi bạn có thể trải nghiệm mùi vị ấy, có lẽ bạn thấy tập sách này có nhiều đoạn hơi trùng lắp. Nhưng dù vậy, tôi tin rằng bạn sẽ nhận thấy chúng chứa đựng rất nhiều sức mạnh tâm linh, và là phần thưởng có giá trị nhất mà sách này dành cho bạn. Hơn nữa, bởi vì mỗi người chúng ta đều mang sẵn hạt giống giác ngộ, cho nên tôi thường chú tâm đến con người đích thật của bạn, chủ thể cư trú đằng sau con người tư duy của bạn, cái tự ngã sâu thẳm vốn tức thời nhận biết được chân lý tâm linh, rồi cộng hưởng với nó, và tiếp thu sức mạnh từ chân lý ấy.

Ký hiệu tạm dừng -ooOoo- sau một số đoạn nhằm đề nghị bạn nên tạm ngưng đọc một lúc, để cho lòng tĩnh lặng mà cảm nhận và trải nghiệm sự thật vừa được nói ra. Có thể trong sách còn nhiều đoạn khác bạn sẽ tự phát làm công việc này.

Lúc mới bắt đầu đọc, ý nghĩa của một vài thuật ngữ như “Bản thể hiện tiền” (being) hoặc “sự hiện trú” (presence) chẳng hạn, thoạt đầu có lẽ không hoàn toàn sáng tỏ đối với bạn. Nhưng bạn cứ việc đọc tiếp đi. Những nghi vấn hay khước biện đôi khi có thể nảy sinh trong đầu bạn. Chúng có thể sẽ được giải đáp ở phần sau trong sách hay có thể không còn cần thiết khi bạn tiến sâu hơn nữa vào lời giảng – và vào con người bạn.

Đừng nên đọc chỉ bằng tâm trí của bạn. Hãy cảnh giác đối với bất kỳ “phản ứng xúc cảm” nào khi bạn đọc và chú tâm đến cảm nhận nảy sinh từ sâu thẳm bên trong bạn. Tôi không thể bảo cho bạn biết bất cứ chân lý tâm linh nằm sâu bên trong mà bạn chưa biết đến. Điều tôi có thể làm là nhắc nhở bạn những thứ bạn đã quên đi. Tri kiến sống động, tuy cổ xưa nhưng bao giờ cũng tân kỳ, lúc ấy sẽ được kích hoạt và phóng thích từ bên trong mỗi tế bào cơ thể bạn.

Tâm trí cứ luôn luôn muốn phân loại và so sánh, nhưng tập sách này sẽ có ích cho bạn nếu như bạn không cố gắng đối chiếu các dụng ngữ của nó với các thuật ngữ dùng trong các loại kinh sách khác; bằng không, có lẽ bạn sẽ bị nhầm lẫn. Các thuật ngữ như “tâm trí” (mind), “hạnh phúc” (happiness), và “ý thức”(consciouness) chẳng hạn được dùng ở tập sách này không nhất thiết liên quan đến các giáo lý khác. Đừng quá câu nệ với bất kỳ thuật ngữ nào, bởi vì chúng chỉ là những viên đá lót đường sẽ bị bỏ lại đằng sau càng nhanh càng tốt.

Đôi khi sách có dùng một số các thuật ngữ Kitô giáo hay Phật giáo trích dẫn từ tác phẩm A Course in Miracles hay từ các kinh sách khác, tôi không nhằm so sánh mà nhằm khiến cho bạn lưu ý đến sự thật là về tinh túy luôn chỉ có một giáo lý tâm linh duy nhất, mặc dù nó xuất hiện dưới nhiều hình thức khác biệt nhau. Một số hình thức này, như các tôn giáo cổ xưa chẳng hạn, đã bị che phủ quá nhiều bởi chất liệu ngoại lai đến mức tinh hoa của chúng hầu như hoàn toàn bị che khuất. Do đó, ý nghĩa sâu xa của chúng hầu như không còn nữa và sức mạnh chuyển hóa của chúng đã mai một hết. Khi trích dẫn các tôn giáo cổ xưa hay các giáo lý khác, tôi nhằm phát hiện ý nghĩa sâu xa ấy và do đó phục hồi sức mạnh chuyển hóa của chúng – nhất là đối với những độc giả vốn là tín đồ của các tôn giáo hay giáo lý này. Những vị này nên biết rằng: không cần đi đâu xa để truy cầu chân lý. Hãy để tôi hướng dẫn bạn cách thức tiến sâu hơn nữa vào thứ bạn vốn đã sẵn có.

Tuy nhiên, tôi cố gắng dùng các thuật ngữ có ý nghĩa chung chung để nội dung tập sách này phổ cập đến càng nhiều độc giả càng tốt. Tập sách này có thể được xem là phần trình bày cho thời đại chúng ta về một giáo lý duy nhất vượt thời gian, tinh hoa của tất cả mọi tôn giáo. Nó được đúc kết không phải từ các nguồn tài liệu bên ngoài, mà từ một Nguồn Cội chân chính duy nhất bên trong con người chúng ta, cho nên nó không chứa đựng bất cứ lý thuyết hay giả định nào cả. Tôi diễn bày từ kinh nghiệm nội tại. Và nếu đôi khi lời lẽ có sức thuyết phục, thì nó nhằm xuyên thủng các lớp phản kháng dày đặc của tâm trí để vươn đến lãnh địa bên trong con người bạn, ở đó bạn đã sẵn biết rõ giống y như tôi vậy, và chính ở đó chân lý được nhận biết khi nó được nghe qua. Lúc ấy bạn cảm thấy phấn khởi và vô cùng sinh động, khi thứ gì đó bên trong bạn nói: “Phải, tôi biết đây là sự thật”.